WEBMAGAZINE GEWELDLOZE KRACHT – april 2005 (WEB305.1B)
Intro bij dit artikel:
GOEDE VOEDING VERMINDERT GEWELD
Wim Robben
Op een middelbare school voor bijzonder onderwijs in Wisconsin (VS) liep de
situatie ernstig uit de hand. Jongeren gedroegen zich steeds agressiever en
hadden wapens bij zich. Docenten kampten met handhavingsproblemen. In 1997
kwam hier verandering in. Wat gebeurde er? Kwamen er politieagenten op de
school patrouilleren? Spoten docenten valiumspray in de lokalen? Werden er
overal metaaldetectoren geplaatst? Nee, niets van dit alles. Wat er gebeurde
was dat men een start maakte met een programma dat gericht was op 'gezonde
voeding'.
Opzienbarend
De snoepautomaten werden verwijderd en de hamburgers, patat en kroketten werden
vervangen door frisse salades, volkorenbrood, vers fruit, gezond drinkwater
en traditioneel bereid vlees. De gevolgen hiervan waren opzienbarend. Het
gebruik van drugs, het dragen van wapens en pogingen tot zelfmoord stopten.
Verzuim en vandalisme hield op. De jongeren werden rustiger, hun concentratie
nam toe en het sociale gedrag verbeterde aanzienlijk. Docenten konden weer
normaal lesgeven en gingen met plezier naar hun werk.
"Honger naar geweld"
De Amerikaanse criminoloog Stephen Schoenthaler was een van de eersten die
al in 1978 onderzoek deed naar de relatie tussen voeding en intelligentie,
hersenfuncties, schoolprestaties, hyperactiviteit, asociaal gedrag en misdaad.
Hij leverde via onderzoek op scholen en in gevangenissen, keer op keer, het
bewijs dat ongezonde voeding onder meer gewelddadig gedrag tot gevolg heeft.
Ook uit een recent onderzoek (in 2002) in een Britse jeugdgevangenis bleek
dat door betere voeding het gewelddadige gedrag met bijna 40% verminderde.
Hierover, en over vele andere onderzoeken, schreef de Nederlandse apotheker
Gert Schuitemaker het onthullende boekje "Honger naar geweld; voeding
de vergeten factor". (1)
Een bespreking hiervan, en wat wij zelf kunnen doen, kunt u hierna lezen.
(1) "Honger naar geweld; voeding de vergeten factor"; Gert E. Schuitemaker;
Gendringen - 2004; ISBN 90-76161-03-8
GOEDE VOEDING VERMINDERT GEWELD
Wim Robben
Op een middelbare school voor bijzonder onderwijs in Wisconsin (VS) liep de
situatie ernstig uit de hand. Jongeren gedroegen zich steeds agressiever en
hadden wapens bij zich. Docenten kampten met handhavingsproblemen. In 1997
kwam hier verandering in. Wat gebeurde er? Kwamen er politieagenten op de
school patrouilleren? Spoten docenten valiumspray in de lokalen? Werden er
overal metaaldetectoren geplaatst? Nee, niets van dit alles. Wat er gebeurde
was dat men een start maakte met een programma dat gericht was op 'gezonde
voeding'.
Opzienbarend
De snoepautomaten werden verwijderd en de hamburgers, patat en kroketten werden
vervangen door frisse salades, volkorenbrood, vers fruit, gezond drinkwater
en traditioneel bereid vlees. De gevolgen hiervan waren opzienbarend. De jongeren
werden rustiger, hun concentratie nam toe en het sociale gedrag verbeterde
aanzienlijk. Docenten konden weer normaal lesgeven en gingen met plezier naar
hun werk.
Elk jaar vergelijkt het schoolhoofd LuAnn Coenen de rapporten van de scholen
in Wiscounsin. Sinds het project 'Gezonde voeding' van start is gegaan signaleert
zij een aantal indrukwekkende resultaten. Kinderen gebruiken geen drugs, dragen
geen wapens en plegen geen zelfmoord meer. Verzuim of vandalisme komt op haar
school niet meer voor.
Ook op een nabij gelegen middelbare school is het programma van start gegaan.
Dennis Abram, al dertig jaar leerkracht op deze school, ziet dat de kinderen
rustiger en verstandiger zijn geworden en gemakkelijker aanspreekbaar zijn.
Hij heeft zijn vervroegde pensioen nog even uitgesteld. Het is nu veel te
leuk om te stoppen. (1)
Onderzoek
Hoe ongelooflijk dit ook klinkt, hier zien we één van de vele
voorbeelden van het belang van goede voeding in relatie tot gedrag, ziekten
en geweld. Dat je van slecht eten lusteloos en ziek kunt worden is algemeen
bekend, maar dat onevenwichtige voeding van grote invloed is op gedrag en
destructieve agressie wil er minder in.
De Amerikaanse criminoloog Stephen Schoenthaler was een van de eersten die
al in 1978 onderzoek deed naar de relatie tussen voeding en intelligentie,
hersenfuncties, schoolprestaties, hyperactiviteit, asociaal gedrag en misdaad.
Ruim 800 openbare scholen in New York (die in maaltijden en snacks voor hun
leerlingen voorzagen) en een aantal jeugdinrichtingen in Virginia,
Californië en Alabama werkten hieraan mee.
Ze vermeerderden, op aanwijzing van Schoenthaler, de hoeveelheid fruit, groente
en volle granen in de maaltijden en verminderde het aandeel van vetten en
suikers. De studieresultaten op de deelnemende scholen verbeterde, in relatie
tot de landelijke cijfers, met 16% nadat de aanpassingen van het ontbijt en
de lunch waren ingevoerd. Bovendien nam, op een totaal van 1,1 miljoen leerlingen,
het aantal kinderen met leermoeilijkheden af van 125.000 tot 49.000.
In de jeugdinrichtingen waren de resultaten zeker zo opmerkelijk. Gevechten,
agressief gedrag, bedreigingen en andere overtredingen namen onder totaal
8076 delinquenten af met gemiddeld 47%, na de invoering van de aangepaste
voeding.
"Honger naar geweld"
Hierover, en over andere onderzoeken die door Schoenthaler en anderen op dit
terrein gedaan zijn, ook met betrekking tot de invloed van voeding op het
ongeboren kind tijdens de zwangerschap en met betrekkig tot ADHD, gaat het
boekje "Honger naar geweld; voeding de vergeten factor" (2) van
apotheker Gert Schuitemaker. Maar ook gaat het over de desinteresse bij de
Nederlandse overheid waar het 't belang van evenwichtige voeding betreft,
waar Schuitemaker met het in 1988 naar Nederland halen van Schoenthaler aandacht
voor heeft proberen te krijgen.
Weliswaar wordt er via het 'Voedingscentrum' (voorheen het 'Voorlichtingsbureau
voor de Voeding') verband gelegd tussen voeding en ziekten, en de laatste
tijd 'overgewicht', maar een relatie met asociaal en agressief gedrag is voor
deze organisatie nog steeds een stap te ver. Dit ondanks het grote aantal,
wetenschappelijk gedegen onderbouwde, onderzoeken.
Britse jeugdgevangenis
Een recent onderzoek vond plaats in 2002 onder 231 jongeren boven de achttien
in een Britse jeugdgevangenis. Over een periode van 142 dagen kregen 172 van
hen dagelijks een aanvulling van vitaminen, mineralen en vetzuren. De andere
groep, van 59 jongeren, kreeg dagelijks een placebo (identiek lijkende vervanging,
maar zonder werkzame bestanddelen), uiteraard zonder dat ze zelf wisten of
ze een aanvulling of een placebo kregen.
Onder de jongeren die het supplement kregen nam het gewelddadig gedrag met
bijna 40% af, vergeleken met het aantal overtredingen van vóór
het onderzoek. Bij de jongeren die het placebo hadden gekregen werd nauwelijks
een vermindering van het geweld waargenomen. John Copas, hoogleraar statistiek
van de Universiteit van Warwick, sprak zijn waardering uit over de correcte
en gedegen opzet van het onderzoek, evenals de analyse.
Voormalig reclasseringsambtenaar en onderzoeksleider Bernard Gesch stelde
kort maar krachtig: "Het is maar waarvoor je kiest. Of we sluiten nog
meer kinderen op, óf we voeden ze goed." (3)
Hoopvol
Het is duidelijk zijn dat voeding een van de belangrijke factoren is die van
invloed zijn op ons gedrag. Wat de stoffen met ons kunnen doen die bijvoorbeeld
in alcoholische dranken zitten, weten we maar al te goed, maar de invloed
van onze voeding is zeker zo groot. Wel is het zo dat de doorwerking ervan
langzamer verloopt, dan bijvoorbeeld bij drank. Ongezond voedsel vult misschien
wel lekker op en eet wel gemakkelijk weg, maar we hebben niet door dat er
een groot aantal wezenlijke vitamines, mineralen, vetzuren en vezels aan ontbreken.
Dat dit onder meer kan leiden tot grotere passiviteit of grotere agressiviteit
(de twee kanten van het geweld) wil er nog altijd niet in.
Hoopvol is dat in sommige landen de onderzoeksresultaten toch serieus worden
genomen. Zo namen de meeste Nederlandse kranten op 31 maart j.l. het bericht
op over de petitie van 270.000 Britten die betere schoolmaaltijden eisten.
De Engelse TV-kok Jamie Oliver overhandigde ze persoonlijk aan premoer Tony
Blair, die aankondigde dat men hier 420 miljoen euro extra aan zal gaan besteden.
Maar ook sommige Nederlandse scholengemeenschappen beginnen het belang van
gezonde voeding en gezonde dranken in te zien, zeker de Vrije Scholen, die
hier al langere tijd mee bezig zijn.
En wat doen we thuis? De recente, zowel onthullende als stimulerende, documentaire-reeks
"Wat je eet ben je zelf" (uitgezonden door RTL4) trok miljoenen
kijkers. De Nederlandse vertaling van de, prachtig en smaakvol uitgevoerde,
internationale bestseller die naar aanleiding van dit programma is verschenen
(4), vindt dan ook haar weg naar vele keukens.
(1) Overgenomen uit het artikel van Jon Rappoport "Een andere school
dankzij betere voeding" in het tijdschrift Educare (jrg.22, nr.4 - 2004;
blz.28-30) van de Stichting Universele Opvoeding, Postbus 4102, 7320 AC Apeldoorn;
www.educare.nl
(2) "Honger naar geweld; voeding de vergeten factor"; Gert E. Schuitemaker;
Uitg. Ortho Communications & Science, Postbus 82, 7080 AB Gendringen -
2004; ISBN 90-76161-03-8; www.ortho.nl
(3) Zie "Honger naar geweld", blz.49-52.
(4) "Wat je eet ben je zelf"; Dr.G.McKeith; Kosmos-Z&K-Uitgevers,
Utrecht/Antwerpen - 2005; ISBN 90-215-4409-1
Zie ook: "Kinderen gezond groot brengen - wegwijzer voor een gezonde
voeding"; Sylvia van Rosse - van Reenen; Uitg. Ankh-Hermes, 2004; ISBN
90-2026-0168-9Opgenomen in Webmagazine Geweldloze Kracht - april 2005.
(WEB305.1B)
